Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824
Cenchrus(-plumous)
Cenchrus setaceus
Poaceae Graminaceae
Nom en français : Cenchrus.
Descripcioun :Aquesto erbo es aro proun plantado pèr carriero pèr "faire poulit". Pamens sèmblo que coumenço à s'escapa de mai en mai (coume eici en Avignoun). L'óuriginalo trachis en Africo, mai soun pulèu de bastard crea pèr l'ourticulturo que vesèn long di trepadou. Se destrìo de si veisino amé si sedo plumouso.
Usanço :Planto ourticolo.
Port : Erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cenchrus
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 20 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 500 m
Aparado : Noun
Jun à Setèmbre
Liò : Carriero
- Trepadou
- Ermas
- Routo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Africano
Ref. sc. : Cenchrus setaceus (Forssk.) Morrone, 2010
(= Pennisetum setaceum (Forssk.) Chiov. )